KALİTE MALİYETLERİ
Günümüzde tüketicilerin bir ürünü satınalma kararını verirken göz önünde bulundukları en temel değişken kalitedir.Kalite kavramı ise günümüzde bir ürün ya da hizmetin kullanım amacına ve belirlenen ya da
olabilecek ihtiyaçları karşılama kabiliyetine dayanan özelliklerin toplamı olarak ifade edilmektedir.
Mevcut kalitesizliklerden ötürü oluşan ya da potansiyel kalitesizliği önlemek amacı ile
alınan önlemler dolayısı ile ortaya çıkan maliyetlere ise kalite maliyeti adı verilmektedir.
Yapılan araştırmalar şirketlerde kaynakların %25 den fazla bir kısmının kalite maliyetlerini oluşturan faaliyetlere ayrıldığı ortaya çıkmış ve bu maliyetlerin ölçülerek raporlanması kalite yönetim anlayışının ana unsurlarından biri haline gelmiştir.
KALITE MALIYETLERININ SINIFLANDIRILMASI
A- Yatırım Maliyetleri
(Fabrika binası, makine ve teçhizat için yapılan yatırımların maliyetidir.)
B- Faaliyet Maliyetleri
(Üretimin gerçekleşmesi için sürdürülen faaliyetlerin meydana getirdiği maliyetlerdir.)
B1- Kontrol maliyetleri:
1- Önleme maliyetleri (Preventive Cost),
2- Değerlendirme maliyetleri (Appraisal costs),
B2.Başarısızlık maliyetleri
3- İç başarısızlık maliyetleri (Internal failure costs),
4- Dış başarısızlık maliyetleri (External failure costs),
B-Faaliyet Maliyetleri
1- Önleme maliyetleri,
Ürün veya hizmetlerin tüketici isteklerine uygunsuzluğunu önlemek amacıyla özel olarak tasarlanmış tüm faaliyetlerin maliyetidir.
1.1. Pazarlama maliyetleri,
Müşterinin kalite ihtiyaç ve algılarının, şirketin ürün ve hizmetlerinden elde ettiği tatmini etkileyen faktörlerin toplanması, değerlendirilmesi ve sürdürülmesi amacıyla yürütülen faaliyetlerin maliyetleridir.
1.2. Ürün/Hizmet Tasarımı Geliştirme maliyetleri,
Yeni ürün veya hizmet geliştirme çalışmalarında ürün/hizmet kalitesinin yönetimi için sürdürülen faaliyetlerin maliyetleridir.
1.3. Satınalma maliyetleri,
Tedarikçilerden elde edilen parçaların, malzemelerin veya işleme süreçlerinin uygunluğunu sağlamak ve piyasaya sunulan hizmet /ürün kalitesi üzerinde tedarikçi uygunsuzluğunun etkisini en aza indirmek için katlanılan maliyetlerdir.
1.4. Operasyonların maliyeti,
Yürütülen operasyonların maliyetleri.
1.5. Kalite yönetimi maliyetleri, Kalite yönetim fonksiyonunun idaresinde katlanılan maliyetlerdir.
Önleme maliyetleri için örnekler
Eğitim(imalat),
Proses planlama (proses),
Kalite planlama(kalite)
İstatistiksel tekniklerin uygulanması(kalite,üretim),
Pazar araştırma faaliyetleri, müşteri anketleri(satış,pazarlama)
Denetim(kalite, satınalma),
Kestirimci bakım, önleyici bakım(bakım)
Tedarikçi seçimi (satınalma)
Tasarımı gözden geçirme (Ar-Ge)
2- Değerlendirme maliyetleri,
Ürün veya hizmetlerin gereksinmelere uygunluğunun belirlenmesi için yapılan ölçme, yürütme ve denetleme masraflarıdır. Eğer maliyet; ürün veya hizmetlerin kalite standartlarının veya performans gereksinmelerine uygunluğunun belirlenmesi ile ilgili ise, bu maliyet bir ölçme ve değerlendirme maliyetidir.
2.1. Satınalma değerlendirme maliyetleri,
Satın alınan ürünlerin ve hizmetlerin kullanım için kabul edilebilirliğini belirlemek amacıyla testlerde ve muayenelerde katlanılan maliyetlerdir.
2.2. Operasyonların değerlendirme maliyetleri,
Operasyon planında üretimden başlayıp dağıtıma kadar ürün veya hizmetin kabul edilebilirliğini sağlamak ve belirlemek için gereken muayeneler, testler ve denetimler dolayısıyla katlanılan maliyetlerdir.
2.3. Dış değerlendirme maliyetleri,
Piyasa hazırlama veya düzenleme ve ürünün müşterinin eline geçmeden önceki kontrolleri için herhangi bir zamanda karşılaşılan maliyetlerdir.
2.4. Muhtelif kalite değerlendirmeleri,
Değerlendirme maliyetleri için örnekler
Tasarım Doğrulaması Geçerliliği (tasarım)
Girdi muayene ve deneyleri (satın alma)
Cihazların Kalibrasyonu (imalat, kalite)
Proses Muayene ve Deneyleri (imalat)
Anketler ve Pazar Payının Araştırılması (satış)
3- İç başarısızlık maliyetleri,
3.1. Ürün/Hizmet Tasarımı başarısızlık maliyetleri,
3.2. Satınalma başarısızlık maliyetleri,
Satın alınmış parçaların reddedilmeleri sonucu karşılaşılan maliyetlerdir.
3.3. Operasyonların başarısızlık maliyetleri,
İç Başarısızlık maliyetleri için örnekler
Yeniden Tasarım (tasarım)
Tedarikçinin ve/veya Tedarikçiden Alınan Ürünün Reddedilmesi (satın alma)
Ekipmanların Yeniden Değerlendirilmesi (proses)
Hurda, Yeniden İşleme, Tamir (imalat)
Sözleşmeyi yapanın hatası (satış)
Arızaların giderilmesi veya kusur/başarısızlık analizi(kalite)
Zaman Kaybı
Muayene ve test kararı
Kazanç Kaybı
4- Dış başarısızlık maliyetleri,
Ürün veya hizmetin müşteriye dağıtımından sonra kusur veya kusur şüphesi nedeni ile maruz kalınan bütün maliyetlerdir.
4.1. Şikayet araştırmaları,
4.2. İade edilmiş mallar,
4.3. Düzeltme maliyetleri,
4.4. Garanti talepleri,
4.5. Taahhüt maliyetleri,
4.6. Cezalar,
4.7. Müşteri/kullancı itibarı,
4.8. Kaybedilmiş satışlar,
Dış Başarısızlık maliyetleri için örnekler
Şikayetler, Cezalar, Tazminatlar
Garanti süreci içinde yerine getirilen yükümlülükler
Kabul edilmeyen ve iade edilen mamuller
Uzlaşma
Satış kaybı
Müşteri ile temas sağlama maliyetleri
Mamul sorumluluğu
İtibar kaybı
Kaynak:www.satinalmalojistik.com
Sitemiz için www.lccsuppliers.com